Bakan Yumaklı ilk kez açıkladı: Dünya Besin Programı’ndan Türkiye’ye ‘stratejik stok merkezi’ teklifi

‘Tarım Diplomasisi Atölyesi’nde soruları yanıtlayan Bakan Yumaklı, tarım diplomasisin kıymetine ait görüşlerini paylaştı. Gelecek hafta düzenlenecek IV. Tarım Orman Şurası’nın ehemmiyetine işaret eden Yumaklı, şurayı yalnızca bugünün ya da yarının değil gelecek 50 yılların perspektifini vermesi gayesiyle düzenlediklerini söyledi.

Yumaklı, IV. Tarım Orman Şurası öncesi düzenledikleri aktiflikle tarımın diplomasi tarafını vurgulamak istediklerini kaydederek, besinin tıpkı vakitte ülkelerin diplomatik bakışlarını da değiştirdiğini, dünyada farklı boyutlarda çıkan krizlerin çabucak akabinde besin arz güvenliğinin ve üretimde yeterliliğin gündeme geldiğini anlattı.

Bugünün dünyasının çok bilinmeyenli bir denklemi getirdiğini, besin güvenliğinin ülkelerin birbirleriyle bu manadaki etkileşimini direkt etkilediğini lisana getiren Yumaklı, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Türkiye olarak biz elbette tarım diplomasisini stratejik bir dış siyaset aracı olarak görüyoruz. Neden bunu çok net bir halde söylüyoruz? Ülkemizin coğrafik pozisyonu, agroekonomik çeşitliliğimiz ve çok taraflı platformlardaki Türkiye’nin rolü bize bu manada kıymetli sorumluluklar da yüklemiş durumda. Memleketler arası kuruluşlarla çok önemli iş birliklerimiz var. Küçük işletmelerin desteklenmesinden iklim dirençli tarım uygulamalarının yaygınlaştırılmasına ve suyun verimli kullanılmasına kadar ortak tahliller geliştirilmeye çalışılıyor. Yalnızca kendi ülkemiz için değil birebir vakitte memleketler arası partnerlerimizle yürüttüğümüz çalışmalar.”

“Uluslararası temaslarımızda tarım ve besin konusu kıymetli bir başlık”

Bakan Yumaklı, G20, Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütü (FAO) ve İslam İşbirliği Teşkilatı üzere pek çok milletlerarası kuruluşla tarımla ilgili vizyonlarını paylaşmaya devam ettiklerini belirterek, Türkiye’nin bölgesel ve memleketler arası kuruluşlardaki faal rolünün tarım diplomasi alanında da ağır bir biçimde kullanıldığını vurguladı.

Yumaklı, “Balkanlardan Afrika’ya, ABD’den Uzak Asya’ya kadar birçok bölgede çeşitli ülkelerle ikili işbirliği, teknik dayanak talepleri, bilgi ve deneyim paylaşımları devam ediyor. Hasebiyle Türkiye’nin bütün memleketler arası temaslarında tarım ve besin konusu kesinlikle ancak kesinlikle değerli bir başlık olarak duruyor.” diye konuştu.

Gıda güvenliği, iklim ahengi, çölleşmeyle uğraş ve su idaresi bahislerinde da bilgi ve deneyim paylaşımının her zamankinden çok daha fazla gündeme geldiğini ve geleceğini anlatan Yumaklı, Türkiye’nin bu manada hem coğrafik pozisyonu hem de sahip olduğu kıymetler manasında tesirli bir aktör olduğunun altını çizdi.

“Üretici korunmuyorsa sürdürülebilirken kelam edemeyiz”

Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, bu noktada tahıl koridoru teşebbüsünün sağladığı muvaffakiyetten ve global besin arzına sunduğu katkıdan bahsederek, şu açıklamalarda bulundu:

“Tarım diplomasisi tıpkı vakitte bir barış diplomasisidir. Yani bir bölgede besin yoksa huzur yoktur, barış yoktur. Bir toplumun besin ile ilgili problemlerinin olması ya da önünü görememesi ve belirsizliğin olması, o toplumun öteki hususlarda rastgele motivasyonunun olmadığı manasına gelir. Şayet bir üretici korunmuyorsa sürdürülebilirken kelam edemeyiz. Besin yalnızca bir eser değildir, birebir vakitte bir istiklal ve istikbal başlığıdır. Hasebiyle bu perspektiften bakıyoruz. Türkiye’nin bu manada tarım diplomasisi yoluyla barışa ve paylaşıma yapacağı katkılar, bu vakte kadar olduğu üzere bundan sonra da faal bir tarım diplomasisi ile devam edecektir.”

“Türkiye, ziraî hasılada Avrupa’da birinci”

Bakan Yumaklı, tarım diplomasisini neden şura kapsamına aldıklarından bahsederek, “Tarım diplomasisi aslında gündemimize yeni aldığımız bir mevzu değil. Yalnızca bu kadar derinlemesine konuşulan bir ortam olmadı lakin fiili olarak Türkiye uyguladı bunu.” halinde konuştu.

Türkiye’nin 2023 sayılarına nazaran ziraî hasılada Avrupa’da birinci, dünyada da birinci 10 ülke ortasında yer aldığını lisana getiren Yumaklı, “Dolayısıyla bir de bunun üzerine yaklaşık 32,6 milyar dolarlık ihracatı da koyarsak üzerine direkt tarım diplomasisinin aslında fiili olarak uygulandığını ve hayata geçtiğini söylemek isterim. Bu sayılar bile tek başına aslında bunun altının çok önemli bir biçimde Türkiye tarafından doldurulduğunu gösteriyor.” sözlerini kullandı.

Yumaklı, Kovid-19, zirai don, iklim değişikliği üzere nedenlerle dünyada insanlığın açlıkla sınandığını ve Gazze’de de insanların açlıkla çaba ettiğini kaydederek, Türkiye’nin her vakit her ortamda insanların besinini sağlamak için büyük bir inisiyatif ortaya koyduğunu anlattı.

Türkiye’nin gereksinim sahibi ülkelere yaptığı insani yardımlar ile besin yardımlarından bahseden Yumaklı, milletlerarası kuruluşlarla işbirliği yaptıklarını, kelam konusu ülkelere en süratli halde gıdayı ulaştırdıklarını, bunların hepsinin tarım diplomasisi olduğunu söyledi.

“Ülkemizin stratejik stok merkezi olarak konumlanmasını bekliyoruz”

Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, Türkiye’nin tarım konusundaki stratejik değerine işaret ederek, açıklamalarını şöyle sürdürdü:

“Yakın vakitte Dünya Besin Programı (WFP) bize Türkiye’yi bölgesel ve global bazda besin stokları için bir ‘stratejik stok merkezi’ olarak pozisyonlandırma talebiyle geldi. Biz de Dışişleri Bakanlığımızla Türkiye’nin stratejik stok merkezi olma konusunu istişare ettik. Bütün değerlendirmeler tamamlanmış durumda. Sayın Cumhurbaşkanımızın da destekleriyle inşallah ülkemizin stratejik stok merkezi olarak konumlanmasını bekliyoruz. Türkiye’nin bugüne kadarki bu alandaki aktifliğini tıpkı vakitte kurumsal bir yapıya döndürmekle ilgili çalışmaların olduğunu da buradan söz edelim.”

Yumaklı, Türkiye’nin krizlerin de yaşandığı bütün coğrafyalara çok önemli bir yakınlık içerdiğini kaydederek, besinin muhtaçlığı olana en süratli bir biçimde ulaştırılması bağlamında coğrafik pozisyonun kendilerine bir avantaj sağladığını bildirdi.

“Türkiye stratejik eserlerde büyük oranda kendine kâfi bir ülkedir”

Bakan Yumaklı, su kaynaklarının korunması ve gelecek kuşaklara ulaştırılması ismine hayata geçirdikleri projeleri ve gerçekleştirdikleri faaliyetleri anlatarak, Su Verimliliği Seferberliği’ne ait ayrıntıları paylaştı.

Tarımda sürdürülebilir kalkınma maksatlarını savunduklarını ve bu gayelere ulaşmak için stratejik adımları attıklarını lisana getiren Yumaklı, “Yine ülkemizi memleketler arası kuruluşların merkezi haline getirme vizyonumuz var. Bu bağlamda hem BM hem de öbür memleketler arası kuruluşlarla ülkemizde ofis açmaları konusunda da gerekli faaliyetleri sürdürüyoruz. Yerleşik kuruluşların birçok sadece ülkemizi değil ülkemizin yakın coğrafyasındaki Avrupa ve Orta Asya ülkelerini kapsayacak biçimde projelerini yürütüyor.” açıklamasında bulundu.

Yumaklı, Türkiye’nin tarım diplomasisi konusunda irtibatta olduğu, ilişki kurduğu ve birlikte proje geliştirdiği bütün ülkelerle çok yakın ve samimi bir kardeşlik hukukunun oluştuğunu vurguladı.

Bu münasebetlerde iki tarafın da kazandığını lisana getiren Yumaklı, “Dolayısıyla biz bütün bunları çok dikkatli bir biçimde yürütüyoruz. Türkiye’nin kadim bir devlet olmasından kaynaklı oturmuş bir eylem-söylem birliği var.” diye konuştu.

Türkiye’nin tarımda don ve gibisi karşı karşıya kaldığı aksiliklerden bahseden Yumaklı, “Dünyada hiçbir ülke yüzde 100 kendine yetebilir değildir. Kendine yetebilirliğin oranları vardır. Türkiye bu manada stratejik eserlerde büyük oranda kendine kâfi bir ülkedir. Bilhassa rastgele bir iklim kaynaklı sıkıntıyla karşılaştığımızda bu durumun karamsarlığa dönüşmemesini bilhassa belirtmek istiyorum.” sözlerini kullandı.