Rusya-Ukrayna savaşında gözler yine İstanbul’daki görüşmelere çevrildi
Şubat 2022’de başlayan kanlı savaşın çabucak akabinde, Rusya ile Ukrayna’yı birebir yıl içinde hem Antalya hem de İstanbul’da tıpkı masada bir ortaya getiren Türkiye, Mayıs 2025’te de tekrar İstanbul’da, Rus ve Ukraynalı heyetleri 3 yılın akabinde tıpkı masaya oturtmayı başardı.
Rusya ile Ukrayna ortasında, İstanbul’daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde 16 Mayıs’ta müzakereler yapıldı. Ukrayna ve Rusya heyetleri ortasındaki ikinci görüşmelerin, yarın saat 13.00’te İstanbul’da Çırağan Sarayı’nda yapılması bekleniyor.
İki taraf, müzakerelerde “1000 bireye 1000 kişilik” büyük bir esir takasının yapılması, muhtemel ateşkese yönelik görüşlerin detaylı olarak sunulması, akabinde da müzakerelerin sürdürülmesi konusunda mutabık kaldı.
İki ülke, İstanbul’da mutabakata varılan esir takasının 25 Mayıs’ta tamamlandığını duyurdu.
Uluslararası aktörler, İstanbul’daki sürecin başlamasından duydukları memnuniyeti sık sık lisana getirirken, Türkiye’nin konut sahipliğindeki görüşmeler dünya basınında da geniş yankı buldu.
Türkiye, arabuluculuk çalışmalarına devam etti
Türkiye, tarafların barışa ulaşması için diplomatik temaslarını sürat kesmeden sürdürürken Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bu hafta hem Moskova hem de Kiev’i ziyaret etti.
Rusya’nın başşehri Moskova’yı 26-27 Mayıs’ta ziyaret eden Fidan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından kabul edilirken, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve üst seviye Rus yetkililer ile görüşmeler yaptı.
Fidan, Lavrov ile görüşmesinde, “Rusya’nın Ukrayna ile direkt müzakereler için İstanbul’u tercih etmesi, ülkelerimizin istikrar tesisine dönük ortak anlayışın tezahürüdür.” sözünü kullanırken, Lavrov da “Türkiye’nin tekrar Ukrayna tarafıyla direkt müzakere imkanlarını sağlamasına paha veriyoruz.” dedi.
Bakan Fidan, Rus mevkidaşıyla yaptığı ortak basın toplantısına müteakip görüşmelerin de Türkiye’de yapılması konusundaki talebi Putin’e ilettikleri belirtmişti.
Rusya’dan yeni cinsin 2 Haziran’da İstanbul’da yapılması teklifi
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, 28 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Ukrayna’ya yeni cins müzakereleri 2 Haziran’da İstanbul’da gerçekleştirmeyi teklif ettiklerini duyurmasıyla bütün gözler tekrar Türkiye’ye çevrildi.
Yine Putin’in Müşaviri Vladimir Medinskiy başkanlığındaki heyetin, “sürdürebilir bir tahlil için Rusya’nın hazırladığı memorandumu” Ukrayna heyetine sunmaya ve 2 Haziran’da müzakerelerin ikinci tipinde gerekli açıklamaları yapmaya hazır olduğunu bildiren Lavrov, Türkiye’ye teşekkürlerini iletti.
Kremlin de Rus heyetinin İstanbul’a yola çıkacağını ve müzakerelerin 2. çeşidi için pazartesi sabahı hazır olacağını bildirdi.
Ukrayna, Savunma Bakanı Umerov liderliğindeki heyetle İstanbul’da olacak
Dışişleri Bakanı Fidan, Rusya ziyaretinin akabinde Ukrayna’nın başşehri Kiev’e çalışma ziyaretinde bulundu.
Ukrayna’da Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ve Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha başta olmak üzere, üst seviye yetkililerle bir ortaya gelen Fidan, Sybiha ile basın toplantısında Türkiye’nin kalıcı barışa ulaşılmasına yönelik davetini yineledi.
Fidan, Türkiye’nin her iki tarafla da olan düzgün münasebetine atıfta bulunarak, müzakere masasında kalındığı sürece, kesinlikle bir ilerleme görülebileceğini vurguladı.
Ukrayna tarafı, birinci başlarda müzakerelerin 2. cinsinden evvel Rusya tarafından hazırlanan memorandumu görmek istediğini aktardı.
Bugün ise Zelenskiy, yarın İstanbul’da düzenlenecek barış görüşmelerine katılmak üzere Ukrayna heyetini belirlediğini duyurdu.
Buna nazaran yarın Ukrayna heyetine Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlık edecek.
Trump’tan Putin’e “iki hafta mühlet var” mesajı
ABD Başkanı Donald Trump, hem seçim süreci hem de misyona geldikten sonra savaşı bitireceğine yönelik kelamlar söylüyor.
Müzakere sürecine dayanak veren ABD’li yetkililer, birinci tıp görüşmelerin akabinde Ruslar ile üst seviye telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.
Trump ile Putin de 19 Mayıs’ta telefonda görüşürken, Trump, bunun çok uygun geçtiğini aktararak, Rusya ve Ukrayna ortasında müzakerelerin çabucak başlayacağını duyurdu. Trump, son vakitlerde Rusya’nın Ukrayna ile ateşkese ulaşma konusunda yavaş hareket ettiğini savunarak, bundan memnuniyet duymadığını belirtti.
ABD lideri, Rusya’nın Ukrayna’ya hava akınlarının akabinde, 26 Mayıs’taki açıklamasında Putin’in “tamamen çıldırdığını” söyledi.
Trump, öteki bir açıklamasında ise Putin’in “ateşle oynadığını” ve kendisi olmasa Rusya’nın başına “çoktan çok kötü” şeylerin gelmiş olacağını aktardı.
Putin’e “bizi oyalama” uyarısı da yapan Trump, oyalandıkları halde farklı biçimde karşılık vereceklerini, birkaç hafta içinde oyalanıp oyalanmadıklarını söyleyeceğini açıkladı.
Rusya ise Trump’ın, Ukrayna’nın Rus kentlerine akınları konusunda bilgilendirilmediğini söylerken; Ruslar, ABD’li önderin sert açıklamalarına ait, Trump ve ABD’li yetkililerin “duygusal olarak çok yüklenmiş” olabileceğini bildiriyor.
Ukrayna lideri Zelenskiy’yi de eleştiren Trump, Ukraynalı önderin “bu halde konuşarak ülkesine düzgünlük yapmadığını” savundu.
Öte yandan Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Rusya ile Ukrayna ortasında İstanbul’da direkt görüşme ve müzakere yapılmasının umulduğu ve toplantının gerçekleşeceğine inanıldığı bildirildi.
ABD’nin bu görüşmelere bir temsilci gönderip göndermeyeceği ise şimdi belirli değil.
Müzakereden evvel çatışma sürat kazandı
Taraflar pazartesi İstanbul’da masaya oturmaya hazırlanırken, cumartesiyi pazara bağlayan gece şiddetli akın haberleri geldi.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın Murmansk, İrkutsk, İvanovo, Ryazan ve Amur bölgelerindeki askeri hava üslerine FPV insansız hava araçlarıyla (İHA) taarruz düzenlediğini ve birtakım uçakların alev aldığını açıkladı.
Saldırılar, Rusya’nın kuzeybatı, güneybatı ve doğusundaki toprakların iç bölümlerine ulaştı.
Ukrayna kaynaklı toplumsal medya hesaplarında, Ukrayna ordusunun Rusya’ya yönelik büyük çaplı bir İHA operasyonu yaptığı belirtildi.
Saldırılarda A-50 erken ihtar uçakları, Tu-95 ve Tu-22M3 bombardıman uçakları dahil 40’tan fazla Rus uçağının hasar aldığı tez edilirken, birtakım bombardıman uçaklarına yönelik hücumların gerçekleştiği Ukrayna kaynaklı imgeler süratle yayıldı.
Saldırıların Murmansk, Ryazan, İrkutsk ve İvanovo bölgelerindeki Rus hava üslerine düzenlendiği ileri sürüldü.
